HET ONSTAAN VAN DE FAMILIENAAM.
De naam Nienoord is ontstaan naar de naam van een boerderij aan
de Oldenoordweg te Toornwerd in de gemeente Middelstum, in de provincie
Groningen. De boerderij Nienoord bestond reeds al in het begin van de 17de eeuw
in het carspel Toornwerd. Het heette oorspronkelijk Nijenoort, later Nienoort en
thans Nienoord. De eerste bekende eigenerfde boer op Nijenoort was Reender
Hayes. In het begin van de 18de eeuw was het 73 grazen groot. Het ligt samen met
de boerderij Oldenoord in een gebied dat vroeger Den Oert hete, in dat zelfde
gebied lag eens het stamslot De Oert van de Groningse familie van Eeuwsum dat
omstreeks 1250 door de Groningers werd verwoest. Volgens een valse oorkonde
van 1353 blijkt dat in 1278 jonker Ewe van de Oert de opdracht gaf om in
de nabijheid van de plaats waar eerder de borg Den Oert had gelegen een nieuwe
borg te laten bouwen, waaraan de naam Ewesheim werd gegeven. In 1353 waren de
ridders Elteken en Menyolt van de Oert, de heren van de borg Ewesheim. In 1358
was Ewo van Ewsum heer van Middelstum. Hij was gehuwd met Erwarda Onsta, uit dit
huwelijk werd een dochter geboren, genaamd Menneke. Deze dochter huwde met Hidde
Tamminga, echter onder de voorwaarde dat hij de naam van Eeuwsum moest aannemen.
Bij een boedelscheiding van de familie in 1458 werd bepaald
dat,
“De verscheidene zijl en collatiarechten, die tot dan aan De Oert
waren verbonden, uitdrukkelijk van deze borg werden losgemaakt
en ten eeuwige dagen werden gehecht aan het nieuwe huis “Ewsum”
Te Middelstum.”
Dit voorgaande stukje geschiedenis van deze jonkerfamilie heeft
op de eerste plaats bijzondere aandacht gehad in verband met de naam Nienoord.
Want het was een loot uit dit Ommelander geslacht, namelijk Wigbold van Ewsum,
die omstreeks 1524 bij Midwolde in het Groningse Westerkwartier begon met de
stichting van de borg Nienoord. Hij was in 1502 gehuwd met Beetke van Rasquert.
Deze borg heette, evenals de voorgenoemde boerderij oorspronkelijk Nijenoort,
later Nienoort en heden Nienoord. Men heeft tot op het heden geen akte's kunnen
vinden dat er op zou kunnen wijzen dat er ooit enig zakelijk verband heeft
bestaan tussen de boerderijen Nienoord en Oldenoord enerzijds en de borgen van
Ewsum bij Middelstum en Nienoord bij Leek anderzijds. Etymologisch en
toponymisch is dit natuurlijk wel het geval.
Gezien het bekend is
dat Onno van Ewsum bij zijn overlijden in 1489 een van de rijkste hovelingen in
de Groninger Ommelanden was en zijn grootste complex van 587 ha groot onder
Middelstum, Kantens en Toornwerd lag, is het niet ondenkbaar dat de landerijen
van de boerderij Nienoord, vroeger van het geslacht van de van Ewsum's zijn
geweest. Dit is echter een veronderstelling, want de bewoners van de boerderij
Nijenoort werden reeds in 1600 als eigenerfden omschreven. Het geslacht Nienoord
waarvan de auteurs van deze site afstammen. Kwam door een vererving in ca 1767
in het bezit van de boerderij Nijenoort, toen één van de zonen van Symon Jans
[generatie II ] Reintje Sijmons genaamd. Weduwnaar werd van Grietje Jacobs,
dochter van Jacob Jans Boerema en Grietje Nanninga. Hij hertrouwde op 28
februari 1768 te Middelstum met Jantje Ennes uit Rasquert, één van zijn kinderen
uit dit huwelijk, genaamd Simon Reintjes [1767-1846] vererfde in 1817 de
boerderij “Nienoord” en nam deze naam als geslachtsnaam aan.Hun andere kinderen
hadden deze naam al tussen 1811 aangenomen. Van dit echtpaar stamt het huidige
geslacht met de familienaam Nienoord af.